Maandelijks archief: juni 2025

Deel 2 van de gebeurtenissen in de oorlog op de expositie

Voor deel 1 ( 1 t/m 20) van de expositie klik hier
Deel 2:

21. Geld, dat in de oorlog gebruikt moest worden


Op 1 april 1941 maakt de Duitse bezetter een einde aan de monetaire scheiding tussen Nederland en Duitsland. Het gevolg was dat alle munten met een waarde; zoals munten van goud, zilver, kopper/nikkel en van brons werden omgesmolten en vervangen door muntgeld van zink.

Eind 1941 komt het eerste zinken oorlogsgeld in circulatie. In de loop van het daarop volgende jaar vervangen exemplaren van dit goedkope metaal langzamerhand de munten van 1 en 2½ cent (brons), 5 cent (nikkel) en 10 en 25 cent (zilver). Daarmee wordt tegelijkertijd een herinnering aan het koningshuis uitgewist.

22. Heilige mis in Westergeest en breisters gevraagd


Comité opgericht voor inzameling wol en breisters gevraagd:

23. Bonnenkaarten voor brood, boter, vleesch en versnaperingen

Om ervoor te zorgen dat iedereen in tijden van gebrek toch aan voedsel kon komen, werd door de overheid overgegaan tot de verstrekking van distributiebonnen.

Om aan distributiebonnen te komen moest men in het bezit zijn van een zogenoemde door de overheid verstrekte distributiestamkaart, die door de gemeente werd verstrekt.

Wanneer men de bonnen had verkregen, kon men op in de kranten aangekondigde tijden de winkel bezoeken. Omdat iedereen op hetzelfde moment zijn bonnen moest inleveren, stonden voor de winkels lange rijen.
Op 11 oktober 1939 werd in Nederland suiker als eerste product in de Tweede Wereldoorlog alleen verkrijgbaar met bonnen. Vanaf januari 1940 gold dit ook voor erwten. Tot in de jaren 50 bleven veel goederen slechts “op de bon” verkrijgbaar, koffie was in 1952 het laatste product dat ten slotte weer vrij verkrijgbaar werd.

24. Persoonsbewijzen en distributiekaarten en bonnen


Persoonsbewijzen en distributiestamkaarten van Pieter van der Haak en zijn vrouw Jitske van Assen en de vader van Pieter Berend van der Haak, Wijtske Reinders, Renze Blom  en tweede distributiestamkaarten van Klaas en Willemke en Wierd Kooistra en één van Renze Blom





25. Bonnenkaarten bij de kruidenierswinkels


Het café van Frans en Jeltsje Sikkema

Frans en Jeltsje Sikkema


De winkel van Gerhardus Hilboezen en Selie van der Schaaf (pake en beppe van Eelkje Sipkema-Reinders) en Eelkje Hilboezen.


Gerhardus Hilboezen en Selie van der Schaaf
Frans en Jeltsje hadden kruidenierswaren te koop in het café.
In oorlogstijd toen producten op de bon waren, werkten de beide winkeliers samen. Zij hadden beide dezelfde leverancier. Onderaan ziet u een opplakvel, waar ze de ingeleverde bonnen op plakten en wanneer ze samen genoeg hadden voor een rantsoen, zodat de producten bij de leverancier besteld konden worden. Identiteitskaart moest meegenomen worden als ze naar de gemeente gingen.




26.Kerkklok gevorderd door de Duitsers

Klokkenvordering, ook wel ‘klokkenroof’ genoemd, is een gebruik tijdens oorlogen dat eeuwen terug gaat. Er worden dan kerkklokken uit de torens gehaald, met als voornaamste doel kanonnen te gieten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden in heel Nederland circa 6.700 klokken gevorderd door de Duitse bezetter, zo ook de klok van Westergeest, die dateerde uit het jaar 1898.

Na de oorlog is een nieuwe klok besteld bij de  firma van Berge uit Heiligerlee. De officiële ingebruikname was op 17 november 1949, waarbij Dominee F.G. van Binsbergen, Burgemeester J.J. Praamsma en meester ter Horst het woord voerden. Meester ter Horst bedankte de bevolking hartelijk voor de wijze, waarop ze haar medewerking verleend heeft aan de bazar en voor alle vrijwillige bijdragen. Ook werd bedankt voor de bijzondere gaven van de Kerkvoogdij, de Diaconie, de beide Begrafenisverenigingen, de Oranjevereniging, de Christelijke Vrouwenvereniging, Dr. Fokkema en vroegere plaatsgenoot Stelma, die nog een paar klompen voor de bazar beschikbaar stelde. Veel dank ook voor  B en W. en droegen de klok en geluidsinstallatie aan het Gemeentebestuur over.

Opschrift: “Gegoten 1948”, het gouden regeringsjaar van koningin Wilhelmina. Tot slot bedankte ook de Burgemeester de bevolking voor hun medewerking.

 

 

Share This:

Een reactie plaatsen

Opgeslagen onder Algemeen